اولویت‌های نظام سلامت بر پایه نیازسنجی و مشارکت ذی‌نفعان در جمهوری اسلامی ایران

مقدمه: امروزه درخواست فزاینده‌ای برای اولویت‌بندی پژوهش‌ها بر اساس اهمیت موضوعات مرتبط با سلامت وجود دارد. واقعیت آن است که منابع بهداشتی کشورهای در حال توسعه به‌میزان کافی پیشرفت نکرده است و علی‌رغم بار زیاد بیماری‌ها در این کشورها، نسبت بودجه‌های اختصاص یافته برای پژوهش در حوزه سلامت که صرف مسایل و مشکلات بهداشتی این کشورها می‌شود، افزایش نیافته است. تعیین اولویت‌های نظام سلامت پاسخی بر چالش موجود است. به‌منظور آن‌که تعیین اولویت‌ها فرایندی فراگیر و مشارکت برانگیز باشد، درگیری و مشارکت تمام ذی‌نفعان می‌تواند به شناسایی نیازهای نظام سلامت کمک کند. در مقاله حاضر با بهره‌گیری از نیازسنجی مشارکتی، اقدام به تعیین اولویت‌های نظام سلامت شده است. روش کار: این مطالعه با هدف تعیین اولویت‌های نظام سلامت در 7 استان کشور از طریق نیازسنجی و با مشارکت فعال ذی‌نفعان و استفاده‌کنندگان خدمات بهداشتی، درمانی طراحی و بر اساس دستورالعمل واحدی به دانشگاه‌های مجری پیشنهاد گردید تا به‌عنوان راهنمای اولیه به‌کار گرفته شود. نیازسنجی به دو صورت کمی و کیفی انجام شد. یافته‌ها: نتایج اولویت‌بندی مشکلات نظام سلامت بیانگر آن است که حوادث و سوانح از بالاترین فراوانی برخوردار است و بعد از آن بهداشت محیط، آب و غذا قرار دارند. نتیجه‌گیری: حل مشکلات سلامت جامعه، وظیفه هر نظام بهداشتی- درمانی است. برای این‌ کار نیاز است که ابتدا مشکلات شناسایی شده و سپس با توجه به محدودیت‌های منابع، اولویت‌های نظام سلامت تعیین و برای هر اولویت، عناوین پژوهشی مشخص شود. آن‌چه در این فرآیند اهمیت دارد، توافق تمامی ذی‌نفعان در مورد لیست اولویت‌هاست.